Emmanuele Tesauro urodził się w 1592 roku w Turunie we Włoszech, gdzie też zmarł w 1675 roku. Był włoskim pisarzem, filozofem, historykiem i dramaturgiem.
Najważniejszym dziełem E. Tesauro jest dzieło „Il cannochiale aristotelico...” opublikowane w 1654 roku. Uznaje się, że jest to jedno z najważniejszych dzieł literackich z okresu baroku i w swej treści opisuje rozwój teorii retoryki w tym metafor, badanie antropologiczne korzeni zjawiska takiego jak dowcip i wiele innych. Źródło.
Ciekawe rozważanie na temat treści dzieła znajdziemy w pracy M. Pieczyńskiego „Wszystkie sztuki i wszystkie nauki operują wyłącznie obrazami"... Barokowa teoria unaocznienia i reprezentacji ikonicznej, w: Ut pictura poesis / Ut poesis pictura. O związkach literatury i sztuk wizualnych od XVI do XVIII wieku, red. A. Bielak, Warszawa: Wydział "Artes Liberales" Uniwersytetu Warszawskiego 2013, s. 47-56. PDF.
Jednak dla nas dużo ciekawsza jest nie sama treść dzieła a zawarte w nim ryciny. Spójrzmy na frontyspis, który znajduje się m.in. w wydaniu Weneckim z 1669 i 1674. PDF egzemplarza z 1669 roku.
Niemal w samym centrum, w liściastej owalnej ramie możemy dostrzec anamorfozę. Anamorficzne malowidło jest tworzone przez postać po prawej stronie ryciny. Wyraźnie widzimy, że pędzel znajduje się na płaszczyźnie na której znajduje się stożek. W stożku znajduje się napis „O M NIS IN VNVM” czyli "Omnis in unum" co możemy rozumieć jako "Wszystko w jednym". Ten sam napis, tylko anamorficznie zdeformowany, lustrzanie odbity i do góry nogami znajduje się u podstawy stożka. Zauważyć możemy, że anamorficzny obraz "M" z O M NIS" nie w pełni odpowiada swojemu odbiciu w lustrze a także odbicie lustrzane "I" nie w pełni pokrywa się z położeniem jego zniekształcenia anamorficznego. Zatem dzieło nie jest w pełni precyzyjne. Jednak wyraźnie mamy tu przykład anamorfozy refleksyjnej stożkowej wraz z przedstawieniem jej odbicia w powierzchni stożka. Punkt obserwacji tej anamorfozy znajduje się naprzeciw jego pobocznicy, dokładnie w miejscu z jakiego patrzymy na frontyspis.
Ten rodzaj anamorfozy z zastosowaniem tego położenia punktu obserwacji nie jest zbyt częste. Przeważnie w literaturze znajdujemy anamorfozy refleksyjne stożkowe oraz metody ich konstruowania, siatki deformacyjne i przykłady dla punktu obserwacji znajdującego się nad wierzchołkiem stożka.
Podobny rodzaj anamorfozy jak u Tesauro znajdujemy we wcześniejszym dziele „Apraria universae Philosphiae mathematicae in Qvibus paradoxa…Tomus primus” z 1642roku autorstwa Mario Bettino. Mamy tu aż trzy przykłady zarówno w frontyspisie jak i na stronach 5 i 6 w rozdziale „Apiarium qvintum in qvo Paradoxa et Arcana Opticae Scenographicae”. Dziełem M. Bettino zajmiemy się dokładniej w późniejszym czasie.
W Polskich bibliotekach dzieło Tesauro możemy znaleźć:
w Bibliotece Uniwersyteckiej KUL, Odział Zbiorów Specjalnych syg. H.293 oraz w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego w Dziale Starych Druków syg.28.20.3.4396.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz